samedi 25 septembre 2010

Un monde à part

(See attached file: 01 Hovern'engan.mp3)

Tu es venu parmi milles sons et milles bruits,
Ce corps s'est mis à vibrer, attiré par ton charme,
Ses cellules se sont mis à t'écouter intensement,
Qui es tu pour créer cet enchantement?

Moi, petit être banal, sans fard et sans qualite...
Le vent me caresse en t'écoutant,
Je vois les montagnes, les plaines, les rivières.


Je sens l' appel plaintive qui sort en toi,
Mon coeur est soulevé par la compassion,
Et ta flûte apporte la sérénité...

Ô musique des dieux, je te rends hommage!
Puisses tu apporter les baumes à notre souffrance,
A partir de ton monde, un monde ... à part...


Mars 2006
Cường Nguyễn Bá
cám ơn Cường bài thơ dễ thương
Cô đh (đht)

vendredi 24 septembre 2010




CĂN PHÒNG MÀU HỒNG

Mỗi một tối, trong giấc ngủ mơ mơ màng màng, luôn luôn em thấy em đang ngồi cạnh anh , trong chiếc xe hơi đỏ của anh . Em không biết anh đưa em đi đâu , chỉ biết con đường trước mặt đầy hoa lá thật đẹp; dù là đêm đã xuống từ lâu , nhưng những đoá hoa bên đường và những hàng cây lá vẫn xanh có lân tinh toả sáng làm mình có cảm tưởng là trời vẫn ban ngày .
Em hỏi anh mình đi dâu, anh nói :
-Anh sẽ đưa em đi đến một nơi chưa hề có bóng người trần , chỉ toàn hoa cỏ, chỉ toàn đồng ruộng toàn hồng đủ màu , có những loài chim em chưa bao giờ có dịp gặp ở dưới trần gian, nhưng khi đến đó, em sẽ hiểu là em đã ở đó trong tiền kiếp nào với anh , em sẽ nhận ra những đàn sóc ngày xưa em đã cho chúng ăn những hạt hướng dương trên tay em . Em sẽ thấy là chúng vẫn nhớ đến em và sẽ chạy lại mừng em .
Anh sẽ đưa em về nhà cũ của mình trên một ngọn đồi có con suối chảy sau nhà, nước rất mát và trong veo , ngày xưa anh và em vẫn ra đây ngồi , em thích xuống tắm , con suối này chảy ngang qua một cánh đồng hoa hướng dương dài vô tận , anh đã bắt cho em cây cầu ngang suối làm bằng thủy tinh đầy màu sắc; mỗi lần anh đưa em ra đây , em thích anh nắm tay em , dìu em đi qua, em reo lên vui như cô bé nhỏ vừa mới thấy cầu vồng sau mưa .Mỗi lần , anh nhìn em , lòng anh rộn rã vui , nghe tiếng em cười khúc khích , em chạy lăng xăng lượm những lông chim công rơi trên cỏ, em chạy lăng xăng hái những đoá tiểu muội bé tí nhỏ hơn ngón tay cái của em , xong em chạy lại bắt anh ôm em trong vòng tay , em nhờ nắng chụp cho anh và em những tấm hình thật dễ thương , em nói với ahh là để em đem về treo lên tường nhà mình.
Mình càng đi , ánh nắng cứ theo chân , làm hai bóng mình quấn quýt nhau , chạy lúp xúp theo anh và em sau lưng ; lâu lâu em ngoái đầu nhìn lại, rồi em bấm chặt lấy tay anh , anh nhìn em , em cúi đầu tránh cái nhìn của anh , trong một góc chiều ngang nửa mặt em , anh vừa thấy có hai đốm pha lê trong vắt đang từ từ lăn xuống má, anh ôm đầu em ,:Em đang khóc ? anh hỏi
-Da không , em vừa làm rơi hai giọt kim cương trong hộp hạnh phúc anh tặng cho em ngày anh tìm ra em trên đường đi của mùa thu.
Anh ôm em trong vòng tay anh , nghe tiếng tim em đang nức nở trong lồng ngực nhỏ bé của em , anh biết cảm xúc trong em đang tràn ngập , như ngày đầu tiên anh vừa đến đón em giữa mùa thu năm ấy , mùa thu mà hai tâm hồn đơn côi tìm gặp nhau.
Anh vẫn nhớ ánh mắt em trong giây khắc ấy , như là hai tia lửa hồng vừa hé nở của bình minh vừa rạng ờ cuối chân trời , đôi mắt em đang cười nhìn anh. cái nhìn và nụ cười từ mắt em đã làm anh ngây ngất như vừa được em chuốc rượu mạnh thơm mùi dâu hồng mà anh vẫn hay hái cho em trong cánh rừng nhà .
Mình dừng lại trước một cánh đồng rộng ; em reo lên:
-Trời ! đẹp quá !
Đây là đâu hả anh ?
- Em chưa nhớ ra à ? vườn nhà anh vừa mới xây sửa lại cho em nì !
Em quay nhìn tứ phía :
-Ờ há! những hàng hoa lavande bên trái , ở giữa vườn là những cánh hồng tím đại đóa đang vẫy những cánh chào em. Anh nói em hãy nhìn kỹ những đoá hồng tím ; em chạy lại gần đưa mũi ngửi hoa, một mùi hương nhè nhẹ nhưng đủ làm cho những người yêu nhau say , giữa nhụy hoa ; có những hạt ngọc trai trong vắt lẫn lộn với những hạt pha lê màu nước mắt em , em quay lại anh , mắt em hỏi
-Sao nhiều ngọc và pha lê rứa anh ?
-Đó là ngọc trai anh đã lượm từ những con sò huyết trong biển hôm anh trên đường tìm em, và những hạt kia không phải là pha lê nước mắt , mà là những hạt kim cương đẹp nhất trong mỏ kim cương trên núi trên đường ngày xưa anh đi , anh lượm về để dành cho người con gái mà anh sẽ gặp và sẽ yêu như trời đã bảo anh ngày xưa , nay anh biết đó là em vì dáng vóc em đúng như người con gái trời đã tả cho anh .
Em lại còn mang cái tên tiền định nhưng anh không muốn cho ai biết , chỉ anh biết tên em mà thôi và những loài vật , hoa lá đang sống cạnh mình, sợ nếu người khác biết tên em , họ sẽ gọi tên em , lúc ấy em sẽ loãng ra thành mây khói và anh sẽ mất em mãi mãi .
Em nghe anh nói , em thương anh quá, em biết từ sâu trong tim mình , em vẫn mãi mãi là của anh .
Căn nhà nằm giữa vườn hoa, đẹp như trong những phim thần thoại của Walt Disney, những căn phòng màu hồng , tím , xanh , vàng , trắng , đó là những căn phòng anh xây cho em , mỗi phòng tượng trưng cho tâm tình em , hồng lúc em vui, tím lúc em buồn anh , xanh lúc em thấy đời thật đẹp ; mỗi lần em đang ở trong phòng này , anh rất thích vì anh chỉ nghe tiếng khúc khích của em, vàng , trắng là những lúc anh ở cạnh em ; buồn vui lẫn lộn ...ghen với những hình bóng tưởng tượng trong đầu khi anh muốn trêu cho em hờn để thấy mặt em phụng phịu , để biết là em vẫn thương yêu anh đến mức độ nào!
Nhưng thật ra, em biết anh không bao giờ thích thấy em buồn nên anh thấy em vẫn hay ở trong phòng màu hồng nhiều nhất .
Ô ! lại có thêm con Mi; em nhớ ra rồi ! Em đã nhớ ra cội nguồn của em rồi ! Đúng như ý anh muốn , anh đưa em đi chơi hôm nay là để cho em nhớ lại tiền kiếp mình .
Ngày xưa , em vẫn có Anh - Mi trong không gian mà anh gọi là cõi rỗng , vì sau lưng mình không có gì nữa nên không một ai có thể đến đây và để khuấy phá sự yên lặng của tình yêu thương của anh và em , cũng không có luôn thời gian nên em và anh không có tuổi , vì thế mà anh gọi em là Nhỏ của anh !
Em cám ơn anh đã cho em trở về căn nhà yêu thương của mình !
đht

samedi 11 septembre 2010

RƠI BUỒN MỘT CHIẾC LÁ XANH



Toulouse .
Chuyến xe lửa đi Paris vừa chuyển bánh. Chưa vội về phòng , Việt ngồi nhâm nhi chai bia lạnh chưa uống hết sau bửa ăn tối trên toa restaurant Chung quanh anh , những khách ăn đã lần lượt đứng dậy về phòng ; vì đêm đã bắt đầu khuya, 11h đêm
Trong toa restaurant , ngoài Việt ra, chỉ còn lại hai bà cháu . Bà cụ chắc đã khá già, hình như là người Huế thì phài vì bà mặc chiếc áo dài màu tím, tóc nửa muối nửa tiêu búi lên cao sau gáy, da mặt bà tuy nhăn nhưng còn giữ lại nét mặt quyền qúi của những bà mệnh phụ phu nhân. Hai bàn tay của bà cụ đặt trên bàn , tuy gân guốc nhưng ngón còn búp măng ; chắc ngày trẻ bà rất
đẹp , dù già nhưng da mặt vẫn trắng trẻo . Cô gái ngồi đối diện với bà; anh thấy không rõ nét nhưng rất có duyên, khi cô cười , Việt thấy má bên phải có lúm đồng tiền và nốt ruồi duyên cạnh môi mà người ta vẫn gọi là nốt ruồi ăn hàng . Đôi mắt cô thật to , không đen láy mà lại nâu tươi , màu nước tàu, đôi mắt nhìn lúc nào cũng như đang cười với người đối diện cô ;Đôi môi mọng hồng như đoá hoa trong bình đang được cắm trên bàn của Việt.
May mắn được ngồi bàn ở trong góc xa nên Việt dễ quan sát khách vào ra ăn uống mà không ai để ý đến anh .
Việt hơi lấy làm lạ vì sao đêm đã khuya mà hai bà cháu cô vẫn còn ngồi hoài chưa chịu về phòng;
Chàng bỗng nghe cô gái lên tiếng :
Ngoại , biết mạ con còn nhớ con chứ hay mạ đã quên con ?
- Ừ ! thì tao biết mạ con bây đã xa nhau từ lâu nhưng tau nghĩ mạ bây vẫn nhớ bây chứ ! Ngày mô Ngoại cũng thấy mạ bây đứng nhìn hình con hoài mà !
À, ra thế . Đây là hai bà cháu người Huế, anh không lầm vì bà cháu nói toàn là tiếng địa phương .Chỉ lạ là răng mạ của cô lại không tìm cô mà lại đứng nhìn hình con gái mình mỗi ngày ?Chọt bản tính vô tư đàn ông của Việt lại trở về , Việt chắc lưỡi nghĩ thầm :
Ôi ! hơi mô mà mình để ý đến chuyện hai bà cháu họ ?, nhưng rồi Việt không thể không để ý vì cô gái dễ thương quá , giọng nói nhỏ nhẹ, Huế đặc . Bà cụ lại tiếp tục câu chuyện bỏ dỡ :
- Mai tới Paris, Ngoại phải đưa con về ờ cạnh cha bây , nếu ngày mô mạ bây muốn tìm bây thì sẽ gặp bây dễ dàng hơn . Cô gái cười , vẽ mặt buồn buồn . Qua ánh đèn néon của toa tàu chiếu xuống, Việt thấy hình như có hạt nước đang lăn trên má cô .
Bà cụ nắm tay cháu :
- Thôi bây đừng buồn , đó là số phận của bây trời đã định rứa con à !
Nghe tiếp chuyện , Việt lại càng tò mò muốn hiểu thêm , không muốn đứng dậy đi về phòng dù anh đã ngáp ngược ngáp xuôi vì buồn ngủ .
Sau cùng , bà cháu cô gái cũng đứng dậy bước ra cửa, anh để cho hai người đi trước vài bước rồi mới lững thững đi ra theo .
Ui thiệt là may ! hai bà cháu cô gái cùng ở một toa tàu với anh , cách phòng Việt không xa.
Việt vào phòng thay đồ ngủ, xong ra toilet rửa mặt rồi về phòng tắt đèn định ngủ, nhưng anh nằm trằn trọc hoài không ngủ được, trí anh cứ nghĩ vẫn vơ đến hai bà cháu cô gái. nằm hoài chán , định mở cửa phòng bước ra hành lang tàu , đêm ni trăng sáng quá , chắc là rằm hay mười sáu chi đó . Anh vừa mở cửa phòng , bỗng anh giật mình đánh thót , cô gái hồi nảy đang đứng cách anh có vài thước, Việt bước đên gần chào làm quen
- Chào cô !anh nhìn cô gái , mặt còn trẻ quá, chắc chừng giỏi lắm là mười bảy mười tám là cùng -Dạ , chào anh .
Giờ ni khuya mà cô chưa đi nghỉ ? Anh nói trỏng vì không biết xưng hô thế nào .
Tôi là Việt , còn cô ?Xin lỗi tôi hơi đường đột hỏi tên cô, chỉ vì muốn biết để gọi xưng .
- Dạ , em tên là Dạ Sương .
- Dạ Sương ! trời ơi tên đẹp chi lạ!
-Dạ (Việt cười thầm , dễ thương chi lạ , một dạ, hai dạ )
Bà ngoại em đặt tên cho em đó chứ không phải cha mạ em mô .
Việt ngạc nhiên :
- tại răng mà lại bà Ngoại Dạ Sương đặt tên cho em ?
-Dạ (lại dạ ! ) tại lúc mạ sinh em , cha em mất , nên em cũng không hề biết mặt cha , mạ đưa em cho Ngoại nuôi
- còn mạ ?
- Dạ , hình như là nhà hơi dị đoan nên ngoại muốn đặt tên xấu cho bà tiên ác không để ý thì phải
- Tên em như rứa mà gọi là xấu ? Anh im lặng nghĩ
-Trời đất ! ở thời đại ni mà còn dị đoan như rứa hè ?
Dạ Sương cũng im lặng nhìn quang cảnh đêm ngoài trời . Trăng sáng vằng vặc, chiếc tàu cứ lao đầu vô khoảng tranh tối tranh sáng đằng phía trước xục xịch , xục xịch ...
.Việt buồn ngủ quá, anh vội chào cô gái :
_ Dạ Sương , tôi chào em , tôi buồn ngủ quá, và ngày mai là một ngày tôi phải chạy bù đầu theo công việc. Em cũng đi ngủ đi , khuya quá rồi , đứng đây mãi em sẽ bị lạnh đó. À tôi quên hỏi em ; Dạ Sương đã biết Paris khi mô chưa ?
-Dạ chưa , em mới tới Touluse bửa trưa qua.
Uả , rứa mà tôi tưởng Dạ Sương và bà ngoại em ở Toulouse chứ !
- À ! mà Dạ Sương sẽ ở trên ni lâu không ?
- Dạ , chuyện đó còn tuỳ bà ngoại và mạ em nữa .
- vậy em có muốn tôi dẫn em đi viếng Paris không ?Dạ Sương bằng lòng không ?
Việt không nghe cô trả lời, chỉ nghe tiếng thở dài thoảng qua như cơn gió mùa thu .
Việt trở về phòng anh , anh tắt đèn định ngủ lấy sức , nhưng nằm hoài cũng vẫn không tìm được giấc ngủ, anh lại mở của phòng ra hành lang tàu ;
- Uả Dạ Sương ? Em vẫn còn đứng đây từ nãy giờ ?
- Dạ , em không ngủ được vì trăng bên Pháp đẹp quá
- Em nói vậy là thế nào ? Không phải em ở Pháp với Ngoại sao ?
- Dạ không anh ! Em từ Việt Nam qua hôm qua .
-À ra thế! Mà răng Dạ Sương lại thích ngắm trăng Pháp ?
- Dạ tại trăng của anh bên ni đẹp và sáng hơn trăng Việt nam , em không sợ ma
- Em sợ ma ?
- Dạ tại lúc nhỏ nhà mạ em ở gần nghĩa trang mà anh biết đó, trăng Việt nam có vẽ hoang đường vì đèn đuốc không sáng bằng bên Pháp của anh .
- vâng , tôi hiểu Dạ Sương, ngày còn nhỏ tôi vẫn về Truồi đong lúa với Nội tôi , những đêm trăng như ri cả bọn nhóc hay chơi trốn tìm , tôi cũng sợ ma lắm nên chỉ trốn trong nhà mà không trốn ngoài vườn vì sợ ma hù . Nói vậy , anh thấy mắt Dạ Sương có vẽ chi thiệt lạ !
- Thôi ! Em hãy về phòng , đứng đây lâu , lạnh rồi nhuốm bịnh chừ !
- Dạ , được , anh cứ để Dạ Sương đây , anh đi ngủ đi !
Cái giọng Huế của cô nghe như tiếng hát của ngư nữ ngoài khơi , vọng vào lòng Việt một nỗi tâm tư lạ lùng mà chưa bao giờ anh trải qua .
Thấy cô gái không chịu vào phòng , anh thì mỏi chân nên anh bạo gan mời Dạ Sương về phòng anh ngồi cho đỡ lạnh , Việt có đem theo đầy đủ , phích càfé nóng , bánh ngọt lỡ khuya đói . Cô gái có vẽ ngần ngừ không dám , nhưng Việt cứ mời hoài , cô bằng lòng theo anh vì Dạ Sương thấy Việt đứng đắn nên không còn ngại nữa;
Việt hỏi:
- Nhưng em không về ngủ, Ngoại thức không thấy em thì răng ?
- Anh đừng lo, Ngoại mà ngủ rồi thì trời sập cũng không hay ;
Việt mở cửa:
- phòng tôi đây, vô đi em , cứ coi tôi như một người anh , đừng khách sáo nghe;
-Dạ
Dạ Sương ngồi xuống giường đối diện giường Việt. Bây giờ idiện Dạ Sương , anh mới thấy Dạ Sương đẹp thật , nhưng vẽ đẹp rất mong manh như cái gì đó mà anh không tìm ra tên , thân hình gọn , cân đối , hai bàn tay ngón cũng thật dài , đúng là bàn tay búp mặng như bà ngoại của cô lúc trẻ , da mặt mịn màng , chỉ có hơi tái , chắc là tại ánh trăng ?
Việt mời Dạ Sương uống café nhưng cô từ chối , chỉ nhận miếng bánh Việt đưa, cắn ăn như chim mổ tí ti , nhìn cử chỉ Dạ Sương , cô như một con chim nhỏ vừa ra khỏi tổ, chưa chừng chưa biết bay !
Anh hỏi Dạ Sương đủ chuyện , nhưng Dạ Sương không hiểu gì cả, Việt nghĩ Dạ Sương là một người của hành tinh lạ vừa bay xuống trần !
Việt là người con trai chững chạc thạo đời với số tuổi ba mươi của anh , anh đã từng yêu , từng thất tình với nhiều cô gái khác , nhưng chưa bao giờ anh lại thấy có một thứ tình cảm mới lạ đang xâm nhập lòng anh , hay là Dạ Sương đã hớp hồn anh ? Thấy Dạ Sương lấy tay che miệng ngáp, Việt đứng dậy bước qua giường cô gái cô gái , anh ngồi bên cạnh , kéo Dạ Sương nằm xuống , đặt đầu cô lên hai chân anh , Dạ Sương vẫn muốn nghe anh kể chuyện tiếp; anh lấy tấm chăn đắp lên nửa người cho cô , ngồi trong tư thế đó , anh thật buồn ngủ nhưng không dám động đậy , sợ Dạ Sương tỉnh giấc . Lần đầu tiên được một cô gái đẹp nằm trên lòng anh , Việt không nghe mình có chút tư tưởng mờ ám , không lợi dụng thời cơ . Anh cũng lim dim mắt , lâu lâu lại mở mắt nhìn cô gái , hơi thở đều đề từ lồng ngực no tròn lên xuống , Dạ Sương như con mèo con trinh nguyên dễ thương và thơ dại vừa mới rời khỏi vú mẹ !
Việt cầm tay Dạ Sương , hôn lén tay cô gái , bàn tay thật lạnh .
Trời đã sáng , tiếng xe lửa ngừng , tiếng trong loa từ ga cho biết tàu đã đến ga Montparnasse, Việt giất mình tỉnh dậy . Dạ Sương đã không còn trên lòng anh , chỉ cỏn tấm mền anh đắp cho cô gái đêm qua trên chân anh .
Hành khách lục đục xuống tàu , Việt đi qua ngang phòng bà cháu cô gái , không thấy ai , chỉ có mảnh giấy ghim trên gối , chắc là muốn nhắn Việt gì đó .
Anh cầm lên đọc:
- Đây là địa chỉ nhà em , khi mô rảnh anh muốn gặp em , anh lại , sẽ có Ngoại em chờ anh
-Tôn Nữ Dạ Sương
40 rue Lamartine
Père LaChaise ;
Việt giựt mình như bị điện giật
- Père Lachaise ? Pas possible ! Đây là nghĩa trang lớn và nổi tiếng của Paris mà ! Dạ Sương có nhầm không ?
Muốn biết rõ, anh gọi điện bỏ cái rendez-vous sáng nay , lấy métro lập tức đến nghĩa trang xem .Anh đi cùng hết vì nghĩa trang lớn lắm, mênh mông.
Sau cùng anh nhìn thấy tên đường và số 40 , anh đi đến :
Bà ngoại của cô gái đang quét dọn một hộc tủ:
có hai tên :
Tôn Thất X
và Tôn Nữ Dạ Sương
Việt chạy lại nắm tay bà;
Ngoại ơi ! thế này nghĩa là sao ? con không hiểu ?
- Tội lắm con à , con bé rất ngoan , năm lên mười nó chết vì bạo bệnh. Cha nó đi lính cho tây ngày xưa bị trúng đạn chết, vì là lính Tây nên tây mang cha nó về đây thiêu và để vô đây nì .
Chừ mạ con nhỏ đi lấy chồng khác , cha ghẻ nó không cho mạ nó để hủ tro ở nhà ông ta, nên gọi điện nhờ Ngoại đem tro con nhỏ qua đây bên cạnh cha nó . Cháu năm ni nếu còn thì xấp xỉ mười tám rồi đó con , tội nghiệp con bé !Vừa nói nước mắt bà ràn rựa;
Anh ơi ! anh có thấy tội cho cảnh là vàng chưa rụng mà lại rụng lá xanh không anh ? Bà chặm nưóc mắt vô vạt áo dài ;
Trên mặt Việt , có hai giọt sương ấm đang từ từ chảy xuống môi anh .
-Mặn ơi là mặn !

đht




mardi 7 septembre 2010

MÙA XUÂN BÊN ẤY






Đọc "Mùa Xuân Bên Ấy"
hồi ức vùng trổi dậy
ơi Huế của tôi ơi
một thời tuổi dại
dấu trong Xuân tuổi ngọc còn đầy
những cảm xúc chảy tràn theo hơi thở ...

đht



MÙA XUÂN TUỔI NGỌC

Trí nhớ tôi tự dưng quay trở về với tuổi thơ, tuổi Ba Mẹ vừa cho đi học .
Ờ! Lâu quá rồi, cái Tết đối với tôi không còn ý nghĩa gì nữa, trí nhớ lơ mơ trở lại khoảng đời thơ ấu, có lẽ đẹp nhất trong đời của mỗi con người của chúng ta.
Đó là khoảng tôi vừa lên 6,7
Từ tháng 11, Huế bắt đầu mưa phùn, cái thứ mưa nho nhỏ hạt nhưng thấm lạnh vào tận xương tuỷ, tuy thế vẫn thấy mùa xuân lãng đãng đâu đó đang về với những chậu mai vàng, chậu bạch đào, lê, mận, táo ... đang đầy nụ sắp hé môi cười chào Tết.
Tết ! Tôi nghe Mệ nói chữ này thường xuyên, nhưng ở tuổi ô mai còn nhảy dây, cò cò, thả khăn, thì tôi chưa hiểu ý nghĩa của chữ Tết.
Chỉ biết bắt đầu tháng chạp ta, trong nhà rộn hẳn, Cô, Dì, Chú, Bác, Mệ lăng xăng , mỗi người có phận sự riêng .
Nhà Nội rộng ở Bàu Vá, cả chục phòng, thêm vào một dãy nhà ngang bên cạnh, Ôn nuôi một bầy cháu nội có, ngoại có gần cả hai chục người, trong nhà lúc nào cũng nghe rộn rã tiếng cười từ chập sáng đến tối.
Năm nớ nghe Mẹ, con dâu trưởng bàn bạc với các Cô nhà sẽ ăn Tết như thế nào, làm chi..
Mấy ngày sau , Mẹ và các Cô dẫn em Joe, em trai tôi và tôi đi chợ Tết sắm quần áo, giày ..
Lần đầu tiên trong năm mẹ cho phép tôi chọn hàng, chọn màu đề may áo, em Joe còn nhỏ, nó cứ đòi mua đồ chơi .
Chợ Tết ở Huế vui chi lạ, đông người; những gian hàng bán hoa bày đầy luôn lên vĩa hè và luôn trên đường trước cửa chợ Đông Ba, hoa khoe muôn màu sắc từ mai vàng, đào hồng vàó trắng, mẫu đơn, thược dược, hoa cúc đủ màu. Nói đến hoa cúc, ở Việt Nam là hoa tượng trưng ít nhiều cho Tết, còn xứ tôi đang ở lại là hoa mà ngày lễ chư thánh (1/11) người ta mua đem vào nghĩa địa đặt trên mộ người thân. Cũng như ngày xưa khi còn ở Đà Lạt, tôi rất ghét hoa Hortensia vì hoa này người ta mua đi viếng mộ, mà ở đây là loại hoa mùa hè và thu.
Trong chợ, những núi dưa hấu cao gần 3 lần tôi. Thấy Mẹ và Cô lựa mãi, tôi hỏi tại răng? Cô noái phải lựa được trái nào thật nặng nước và cơm thật đỏ thì nguyên năm sẽ thịnh vượng và hạnh phúc. Lại thêm một chữ mới mẹ nhét vào trí nhớ bé tí của mình.
Vui thật! Tôi chỉ chờ có tháng này để đòi chi được nớ .
Xong thấy Mẹ và Cô mua thêm đủ thứ nào carotte, bắp su, củ cải trắng, dưa chuột, hành, thịt heo, nếp, đậu xanh cà, riềng, tỏi , củ kiệu tươi, là chuối, lá dung. Lá chuối để gói bánh tét, lá dung gói bánh chưng, và thêm những củ hành là lạ không giống với hành làm bếp ...Tôi hỏi Cô tôi mua hành ni làm chi? Cô noái đây là những củ thủy tiên, một loại hoa (!) Rồi nào gừng tươi, bí đao, hạt dưa đỏ, dừa, hạt sen tươi, đường..
Sau đó chú Lang và chú Tân đánh xe cho mọi người về nhà.
Bắt đầu hôm sau, ngủ dậy, thấy mọi người lăng xăng dưói bếp, người cắt carotte, bí đao thành từng miếng dài như ngón tay, người xắt dừa lát mỏng, tôi đòi uống nước dừa trong trái vừa đập bể, Cô không cho nóai là hôi dầu, mặc kệ, cứ uống đại, hơi hăng hăng chút nhưng vẫn ngon. Ôi ! tuổi nớ ăn chi, uống chi mà không ngon!
Mấy ông anh họ, cuối tuần là biến mất khi nhà có việc cần, vẫn trốn đi chơi. Thấy Cô tôi ngồi lột hạt sen, tôi sà lại xin giúp; kết quả không ra gì, trái lại còn để ít máu đỏ trên rá, cô biểu thôi đi chơi đi! Tôi sà lại gần Mẹ, Mẹ đang lột vỏ củ thủy tiên, hỏi mẹ làm gì? Mẹ noái là tỉa cho hoa có hình dạng theo ý thích của mình
Trong bếp, đã hửi thấy mùi đường thơm phức trong mỗi chảo riêng cho những miếng bí, dừa, hạt sen, gừng ... Phải quậy luôn tay cho khỏi khét, đó là những chảo mứt. Rứa còn carotte? dưa chuột, củ kiệu, bắp su? Cô tôi đang ngồi thái từng khoanh mỏng chung quanh có khứa cho đẹp. Cắt các thứ xong rồi đem sấy cho khô, mới bỏ vào thẩu đổ có chứa nước mắm đường . Chờ cho thấm vài ngày, gọi là dưa món. Cải bẹ xanh ngâm nước muối cho chua để ăn với thịt kho tàu. Còn riềng thái mỏng để làm tré, tré ở Huế đặc biệt thành Mang Cá rất nổi tiêng. (Noái mà phát thèm luôn !)Tôi lí lắc, cái chi cũng ưa hỏi, Phần nhiều người chịu trả lời tôi là Mệ, bà nội thứ hai, vợ sau của Ôn. Mệ rất dễ thương, sống dung hoà với Bà, không ai ganh ai vì Bà có giang sơn riêng của Bà. Mệ sống một cõi riêng ở Nguyệt Biều.
Mẹ có phận sự tỉa hoa thuỷ tiên, củ cải trắng thành những hoa ngọc lan, carotte thành những cành hoa anh trảo (còn có tên y lăng hay hoàng lan). Mẹ rất khéo tay, từ nội trợ đến thêu thùa may vá, hội họa, thơ phú, gần như công dung ngôn hạnh hoàn hảo, mà cũng phải vì bà Ngoại tôi rất khó.
Xong mấy chuyện đó, mọi người nghỉ khoẻ vài hôm. Cô tôi ra chợ mua hoa, lựa từng cành mai đang còn nụ và làm sao để nở đúng ngày Tết, từng chậu cúc đủ màu; mai vàng đem về chưng trong mấy lọ sứ Tàu của Ôn.
Cũng mấy ngày ni, Mẹ bắt đầu cắt vải may áo cho tôi
Các anh và em trai tôi thì Bà và Mẹ sắm đồ may sẳn. Mẹ may cho tôi chiếc áo đầm trắng có kết ren chung quanh.
Đến còn cỡ mười ngày chót của tháng, trong nhà trở lại rộn rịp; sáng ngủ dậy nghe tiếng heo ụt ịt ngoài vườn, hai con heo lông đen thui đang bị trói trong rọ.
Tội nghiệp! chúng không biết chúng chỉ còn sống được vài giờ! Tôi theo các anh đi học, chiều về, thấy xác hai chú heo trắng nõn nằm trên bàn dưới bếp chở bị xẽ thịt ra từng mảng .
Chú Tân biết ý, đã dành lại hai bong bóng còn gân đo đỏ; mấy anh giành nhau để làm bóng đá. Tôi không đụng tới vì thấy dơ. Joe nhỏ nhất, các anh cho nó một cái. Tôi quên noái là Joe rất lo sợ khi nghe bà biểu chú Tân làm thịt hai con heo vì mẹ có nuôi cho hắn một con heo nhỏ hơn, hắn sợ nhà làm thịt con heo của hắn, thêm vào đó hắn còn có con gà cồ lúc hắn còn nhỏ, gà mẹ ghét bỏ, cứ theo cắn đuổi nó đi, Mẹ tôi thấy tội, bắt vào nuôi, đêm nó ngủ với em Joe trong nôi. Giờ Joe là vương, có hai tên lính hầu luôn luôn lẽo đẽo theo sau hắn (một heo và một gà) .
Nói đến Joe, giờ nghĩ lại thấy thương hắn, tuy giờ này hắn cũng già đầu như tôi. Hắn luôn luôn bị chị Vân con Dì Ba và tôi ăn hiếp. Mỗi năm, Mẹ cho mỗi đứa một con heo đất, hể ai lì xì tiền thì bỏ vào đó, đến cuối năm có quyền đập ra lấy tiền đó muốn mua chi thì mua. Tôi rất khôn, tiền ai cho, lấy ăn hàng gần hết, đến còn hai tháng cuối, tôi nói với Joe là heo mình bị bể, xin hắn cho để tiền chung. Đến Tết, đập heo ra, tôi bắt nó phải chia đôi tiền! ( bây giờ mỗi khi qua Canada, tôi kể chuyện xưa , hắn cười noái hắn biết nhưng vì thương chị nên hắn để tôi ăn hiếp)
Ngày 23 Tết, thấy có mâm cơm cúng trong bếp, tôi hỏi Dì Ba cúng ai rứa? Dì noái để đưa ông Táo đi chầu Trời, rồi cắt nghĩa cho nghe; rứa mà ngu còn hỏi lại:
- Uả răng cả năm có thấy ai trong bếp mô nờ? Dì cười quá !
Các Cô, Dì bắt đầu vút nếp , nấu đậu xanh cà, chặt thịt heo thành từng miếng bằng 2 ngón tay, và bắt đầu đem lá chuối, lá dung ra gói bánh, bánh dài là bánh tét, bánh vuông hgoi. là bánh chưng. Mệ tôi cắt nghĩa tại răng có bánh chưng bánh tét , tượng trưng cho đất và trời. Trong bếp còn có nồi thịt kho tàu thơm lựng .
Còn 2 ngày chót, Mệ gọi mấy anh em đem lư, chân đèn bằng đồng trên bàn thờ ra chùi cho bóng loáng; noái đến đây, tôi còn ngửi thấy mùi thuốc chùi đồng trong mũi. Xong lau chùi bàn thờ cho thật sạch.
Đến trưa 29 Tết, bánh gói xong, được bỏ vào trong cái nồi thật lớn, để lên bếp làm bằng 3 cục gạch ngoài vườn ngay sau bếp, nấu bẳng củi. Nồi bánh nấu rất lâu chín, nên phải có người canh củi lửa, đó cũng là phận sự của mấy anh em .
Trời Tết tuy lạnh, nhưng ngồi cạnh lửa cũng ấm. Mấy anh kể đủ thứ chuyện, từ mê gái đến bơi lội, đàn mandoline; hồi đó tôi chỉ thấy có đàn mandoline trong nhà chứ không biết gì hơn ngoài piano Ba bắt tôi học. Anh Vang có tài thổi sáo , anh đem ra thổi những bản nhạc tiền chiến như thu vàng, lá thư, tà áo xanh ... Còn mấy anh khác kháo nhau chuyện theo gái, anh Bích mê chị nào đó, gửi thư tình bị trả lại, buồn xo .. Trời bắt đầu tối, Mệ gọi vào ăn cơm nhanh để còn canh nồi bánh tiếp .
Ăn xong, trở ra, trời tối mịt. Tôi đã bắt đầu sợ ma, chui vô ngồi giữa mấy anh, sau đó chú Lang cũng theo ra ngồi hút thuốc, kháo chuyện . Mấy anh nhao nhao đòi chú kể chuyện ma, chú biết rất nhiều, từ ma rà, ma trơi, ma hời, ma cà rồng .. Lúc đầu ai cũng loi nhoi, sau dần dần nín thinh, im bặt và ngồi sát lại nhau; Mắt người nào cũng dòm chừng sau lưng mình .
Qua chiều 30 Têt, tôi lại thấy có mâm cỗ khác với nhiều món ăn hơn. Đây là mâm cơm cúng ông bà và rước thần Táo mới về nhà .
Mẹ bưng lên đặt trên mấy bàn thờ nào bánh trái, hoa quả; dưa hấu, mứt, dưa món . Bàn thờ được chưng mai, thuỷ tiên, cúc ... thật khéo. Tôi đã nhận ra mấy chậu thủy tiên mẹ tiả cách mấy tuần trước thật công phu. Tuy tuổi nhỏ, nhưng vẫn thấy cái đẹp của những giò thủy tiên. Sau đó Mệ bắt mấy anh em lên lạy trước từng bàn thờ, Joe và tôi không hiểu chi nhưng cũng bắt chước lạy theo.
Cúng xong, cỗ được bưng xuống, gia đình bắt đầu dùng cơm, bửa cơm này gọi là bửa cơm tân niên .
Xong cả đám được thả đi chơi, đi ra ngoài vườn đốt pháo, đến 12h đêm nghe pháo nổ vang cùng xóm làm mấy chú chó hoảng hồn sủa vang từ đầu xóm đến cuối xóm. Tôi rất sợ pháo, cứ lấy tay bịt tai. Đến đây, lại nhớ chú Đát, ở nhà hồi nớ Ôn có nuôi một con lừa, tối nớ chơi ác, chú cột một viên pháo tống vô đuôi nó, đốt nổ ấm như tiếng đại bác, con lừa lăn ra dẫy chết. Chú bị Ôn đánh cho một trận ngay ngày mồng một Tết Ở nhà, Ôn rất nghiêm và khó, con cháu ai cũng sợ, lén gọi ôn là B52, lúc nớ tôi không hiểu. Sau này, mới hiểu ra, đó là bom B 52 của Mỹ.
Trở lại chuyện Tết Huế, qua sáng mồng một, mọi người dậy, mặc quần áo mới để đi mừng tuổi Ôn Bà, Mệ. Tôi được diện áo đầm mẹ may, mang vớ mỏng trắng và dày màu đen, các anh và Joe bận sơ mi mới, quần đen lên mừng tuổi Ôn Bà, mỗi đứa được lì xì một phong bao đỏ có viết 3 chữ Phươc - Lộc - Thọ bằng chữ Tàu. Xong cả bầy lại đi qua mừng tuổi Ba Mẹ, chú, cô; dì .. lại được từ mỗi người một phong bao khác ; mở ra toàn giấy tiền mới toanh !
Mọi người chờ nhau xem ai đi xông đất nhà ai trước, phần nhiều là Ôn đi trước vì Ôn là người quan trọng trong xóm.
Người ta rất kỵ bị xông đất những người đang có tang, hay mấy bà sắp có con, sợ rông cả năm.
Mấy ngày liên tiếp, cả bọn xúm lại đổ tam hường, không biết bài này chỉ có ở Huế hay ở VN? Bộ bài gồm có những thẻ được vót bằng tre: nhứt, nhị, tam, tứ hường, trạng anh, trạng em .. (tôi không nhớ rõ lắm) và đổ bằng mấy con đê.
Lúc đó, ỏ nhà mẹ có nuôi người con nuôi tên Hiếu, anh rất mê chơi bài này. Sáng mồng một mẹ gọi Hiếu ơi Hiếu hởi cũng chả thấy đâu, Mệ đi tìm, nghe ở dãy nhà ngang có tiếng đê lẻng xẻng trong đọi, Mẹ trờ tới (ở nhà, ôn và bà có để sẳn hai quan tài sơn son thiếp vàng đợi ngày về với đầt, mà tôi biết sau này, Ôn và Bà không có phần nằm ngủ giấc miên trường trong đó!) anh đang chui trốn nằm trong đó đổ tam hường một mình . Mẹ lôi anh ra, thấy mặt anh xanh vì sợ bị đòn , mẹ cười xoà , không mắng vỉ tội nghiệp anh, sợ anh xui cả năm.
Trời! Mấy lát bánh tét mềm, vùa dẻo vừa bùi ngon làm sao!Có thể ăn kèm với thịt kho tàu, dưa món hay với mật miá, hoặc chiên dòn. Năm tôi lên mười, Bà noái Mẹ may cho tôi bộ áo dài để Bà dẩn tôi vào mừng tuổi đức Nam Phương Hoàng Hậu. Đó là chiếc áo dài đầu tiên may bằng gấm đỏ, quần xa tanh trắng, đầu chải găm hai chiếc kẹp bằng bạc hình con bướm, mang đôi guốc sơn đen có vẻ hình nhành mai và lá xanh quai nhung đen.
Lần đầu tiên trong đời , bận mấy thứ luộm thuộm đó, tôi lọng cọng, mang guốc không quen, đi trợt lên, trợt xuống, tay cứ xoắn lấy vạt áo bị mẹ la sợ nhăn, coi thất lễ. Rồi bà lại còn dạy cách đi đứng, ăn nói, trả lời với Hoàng Hậu.
Hoàng Hậu đẹp chi lạ, ăn nói từ tốn, dịu dàng, ân cần hỏi tôi nên tôi cũng bớt sợ, còn cười duyên với Hoàng Hậu. Hoàng Hậu lại lì xì cho tôi phong bao đõ đầy giấy tiền .
Sau này nghĩ lại mới biết đó là một ân huệ được đi mừng tuổi bà Hoàng, vì dễ gì mấy ai đã có diễm phúc đó!
Bao nhiêu năm xa nhà, xa quê, ngay từ lúc Ba Mẹ đổi vào Nam, tôi mới vừa mười ba tuổi, nhưng Tết đến, tôi không còn vui như ngày ở Huế, có thể Sài Gòn quá rộng chăng? Thành không khí Tết bị loãng đi? Tuy chợ hoa Nguyễn Huệ thật lớn, lớn hơn chợ hoa Huế nhiều.
Có lẽ không còn mảnh vườn tuổi thơ, ngôi nhà tuổi thơ, Ôn, Bà (bà đã mất trong Tết Mậu Thân bởi một mảnh bom ghim ngay màng tang). Các anh ra đại học, mỗi người một ngã, người đi lính, người chết ở trận Đồng Xoài. Giờ trên mảnh đất xa trời quê hương, tôi sống ở một tỉnh nhỏ thuộc Pháp không người Việt, tôi quên dần muà xuân, quên dần tục lê. Hơn nữa , từ ngày mẹ chết, không còn ai cúng quảy, tôi quên luôn ngày đưa ông Táo, ngày rước Ông Bà, đi chùa hái lộc mừng tuổi Phật ...
Đã không có Tết, không có muà xuân, chỉ nghe tiếng: on est au printemps, nhưng chẳng thấy chim én biểu hiệu cho mùa xuân vì trời lạnh quá. Đã không có mùa xuân thì làm chi có mai vàng; làm gì có cúc, có thược dược; làm chi có bánh tét, bánh chưng, bánh tổ... Có thể chỉ thấy trong giấc mơ.
Hôm nay đọc đưọc " mùa xuân bên ấy "; kỷ niệm cứ theo về như nước lũ, và lần đầu tiên tôi cảm thấy trong tim mình đang có lại mùa xuân.

ĐHT